Dobre kawy ziarniste cieszą się nieodmienną popularnością od wieków. Choć większość z nas ma w szafce swój ulubiony rodzaj – w postaci całej lub zmielonej – nie każdy zastanawia się nad pochodzeniem ziaren, dzięki którym można uzyskać najbardziej aromatyczny napój świata. Skąd pochodzą i jak powstają dobre kawy?
Najlepsze kawy z klimatu równikowego
Dobre kawy, które upodobało sobie tak wielu z nas, pochodzą ze strefy klimatycznej, położonej pomiędzy zwrotnikami. To właśnie w tych warunkach najlepiej czują się kawowce – krzewy, w których owocach kryją małe, zielone ziarna. Obecnie są one uprawiane na plantacjach w wielu krajach, znajdujących się blisko równika. Wykorzystuje się do tego dwa gatunki krzewów – są to arabica i robusta.
Oba gatunki uwielbiają wysokie temperatury, choć nie lubią znajdować się bezpośrednio pod ostrym słońcem. Do ich uprawy potrzebna jest wysoka wilgotność powietrza oraz częste opady deszczu. Arabica najlepiej czuje się na terenach górzystych – uprawia się ją na wysokości nawet do 2000 metrów nad poziomem morza. Jest odporniejsza od robusty na niższe temperatury. Wyróżnia się większą aromatycznością oraz łagodnością smaku, posiada niższą zawartość kofeiny. Na świecie 70% sprzedawanych ziaren to właśnie arabica – jest bardziej cenioną i popularną kawą.
Robusta jest często uprawiana na równinach. Jest gatunkiem bardziej odpornym na choroby i szkodniki, jednak źle znosi niższe temperatury. Posiada wyższą od arabici zawartość kofeiny, jest również ostrzejsza i bardziej gorzka w smaku. Często wykorzystuje się ją jako dodatek do drugiego gatunku, dosypując do mieszanki np. 10% robusty.
Krzewy kawowca są uprawiane w wielu krajach, znajdujących się w strefie międzyzwrotnikowej. Do największych dystrybutorów kawy należy Brazylia, Indie, Wietnam, Etiopia czy Peru.
Zanim ziarna trafią do dystrybutora kawy
Oczywiście zanim ziarna będą nadawały się do zaparzenia małej czarnej, wymagają odpowiedniej, wieloetapowej obróbki. Ich historia zaczyna się na krzewach, na których są zamknięte w niewielkich owocach. Zbiory są przeprowadzane ręcznie lub mechanicznie, kiedy owoce dojrzeją. W zależności od plantacji, stosuje się następnie mokrą lub suchą metodę wyłuskiwania ziaren. W metodzie mokrej skórka i miąższ owoców są usuwane etapowo, za pomocą specjalnych maszyn i w otoczeniu wody. Następnie oczyszczone ziarna suszy się na słońcu. Metoda sucha za to rozpoczyna się od suszenia całych owoców, a następnie – pozbywania się skórki i pozostałości miąższu za pomocą specjalnych maszyn. W obu przypadkach pod koniec obróbki ziarna podlegają specjalnej selekcji, by do sprzedaży trafiły tylko te wysokiej jakości, z których powstaną najlepsze kawy.
Palarnie kawy – co się w nich dzieje?
Ostatnim etapem, zanim ziarna trafią do sklepu, są palarnie kawy. To w nich poddaje się ziarna ostatecznej obróbce – trafiają do specjalnych pieców, gdzie są powoli palone w odpowiedniej temperaturze. Poszczególne parametry tego procesu zależą od metod stosowanych przez danego roastera, czyli specjalisty od palenia ziaren kawowca. Kiedy ziarna osiągną odpowiedni kolor i aromat, pakuje się je i przygotowuje do sprzedaży. Świeżo palona kawa ma najwięcej aromatu, który najdłużej zachowuje, dlatego dobre sklepy z kawą korzystają z usług lokalnych palarni – pozwala to zaproponować klientom najwyższej jakości produkty.
Ziarna pozwalające na zaparzenie czarnego napoju przechodzą długą drogę i mogą być obrabiane na różne sposoby, dzięki czemu dystrybutorzy mogą zaproponować swoim klientom zróżnicowane smaki i aromaty. Od łagodniejszej i popularniejszej arabici, po mocniejszą i bardziej surową w smaku robustę, po aromatyczne mieszanki, producenci oferują wiele ciekawych opcji, które z pewnością zainteresują miłośników tego napoju.
